جدول اشتال پروفیل یا قوطی
جدول اشتال پروفیل در اصل مرجع کاملی برای راهنمایی تمام مهندسانی است که نیاز دارند برخی مشخصات فنی سازه را بررسی کنند. از جدول اشتال می توان در زمان خرید پروفیل های مورد نیاز برای طراحی و اجرای سازه، استفاده کرد. در واقع تمام مهندسانی که در حوزه فولاد فعالیت می کنند، نیاز دارند استفاده از جدول اشتال را بدانند. زیرا آنها با استفاده از این جدول مشخصات فنی، وزن، ابعاد و … پروفیل های سازه را آنالیز می کنند.
پس برای کسانی که نمی دانند جدول اشتال پروفیل چیست، باید بگوییم این جدول می تواند مهندسان را با مشخصات مکانیکی، ابعاد و وزن پروفیل های فولادی آشنا نماید. همچنین طبق این استاندارد، مهندسان اقدام به خرید مقطع فولادی مورد نیاز خود برای سازه نمایند. در جدول اشتال قوطی یا پروفیل اطلاعات تمامی پروفیل های باز و بسته قید شده است. البته باید بیان کنیم که منظور از قوطی ها، همان قوطی های توخالی هستند که بسته به ابعاد به صورت دایره، مربع و مستطیل تولید شده و مورد استفاده قرار می گیرند.
نحوه استفاده از جدول اشتال پروفیل
برای این که بتوان از جدول اشتال قوطی استفاده کرد، باید ابتدا با مفاهیم، علائم و اصطلاحاتی که در این جدول به کار برده می شود آشنا شد. زیرا در جدول اشتال بسته به پارامترها یا خواص مکانیکی قطعات، علائم مشخصی بیان شده است. هر یک از این علائم نیز محدوده مشخصی را بیان می کنند که اگر مهندسان با آنها آشنا نباشند، قادر به استفاده از جدول اشتال نخواهند بود.
یکی از مهمترین مشخصه هایی که در جدول اشتال پروفیل قید شده است، وزن در واحد طول پروفیل یا قوطی است. مهندسان ناظر پروژه های عمرانی با استفاده از جدول اشتال قوطی اطلاعاتی در خصوص ممان اینرسی، میزان مدول، سطح مقطع، شعاع چرخش، وزن در واحد طول و … به دست می آورند. این اطلاعات طبق استاندارد بین المللی DIN آلمان تدوین شده و از اعتبار لازم برخوردارند.
از این رو مهندسانی که از جدول اشتال برای طراحی و اجرای سازه های خود استفاده می کنند، می توانند سازه دقیق تری را طراحی کنند. همچنین در زمان اجرای طرح نیز با هیچ گونه مشکلی مواجه نخواهند شد. به همین دلیل نیز اهمیت جدول اشتال قوطی بسیار زیاد است و باید به آن توجه نمود.
انواع جدول اشتال قوطی
جدول اشتال پروفیل را می توان در دسته های مختلفی تقسیم بندی کرد. همچون:
- جدول اشتال پروفیل لنگه دری
- جدول اشتال قوطی مربع
- جدول اشتال پروفیل c دوبل
- جدول اشتال قوطی مستطیل
- جدول اشتال پروفیل c شکل
- جدول اشتال پروفیل z شکل
هر یک از این جداول ویژگی های خاص خود را دارند. از متداول ترین نوع جداول اشتال قوطی، باید به جدول مربع و مستطیل اشاره کنیم که بیشتر مهندسان امروزه از این جداول استفاده می کنند.
کاربرد جدول اشتال
پیش از این نیز بیان نمودیم که می توان از جدول اشتال پروفیل برای چه منظوری استفاده کرد. اما لازم است بیان کنیم که کاربرد این جداول بسیار زیاد هستند. از این رو مهندسان برای ساخت پل، ساخت اسکلت بندی فلزی، ساخت نرده های فلزی، ساخت پنجره و درب نیز از جدول اشتال استفاده می کنند. از آنجایی که در ایران قوطی های پروفیل با استفاده از مواد اولیه و دستگاه های مختلف تولید می شوند، دارای کیفیت های متفاوتی نیز هستند. از این رو لازم است مهندسان پیش از طراحی و اجرای سازه های مختلف، با کاربرد جدول اشتال قوطی آشنا باشند و از آن برای انتخاب بهترین پروفیل استفاده کنند.
آنها با جدول اشتال می توانند به اطلاعات دقیقی در خصوص مقدار و مشخصات محصول دست یابند. سپس بسته به این که پروفیل ها از چه وزن، ابعاد و جنسی برخوردارند، آنها را مورد محاسبه قرار داده و برای سازه مورد نظر انتخاب کنند. پس به طور کلی باید بگوییم کاربردهای استفاده از جدول اشتال پروفیل متنوع و ضروری است. به همین دلیل نیز تمام مهندسان باید قادر به استفاده از این جدول باشند.
مهمترین مشخصه های موجود در اشتال پروفیل
همانطور که بیان نمودیم، مهمترین مشخصه ثبت شده در جدول اشتال، وزن در واحد طول است. مهندسان با استفاده از فرمول زیر، می توانند وزن پروفیل را محاسبه نمایند. سپس وزن به دست آمده، کیفیت محصول خریداری شده را برای مهندسان ارزیابی می کند.
1000/(((عرض – دوتا ضخامت) * (طول – دوتا ضخامت)) – (طول * عرض))* (7.86) چگالی آهن) = وزن قوطی
لازم به ذکر است که هر چه وزن مقاطع فولادی پایین تر باشند، هزینه آنها مقرون به صرفه تر تمام خواهد شد. همچنین اگر بدون در نظر گرفتن میزان قیمت پروفیل، وزن محصول به وزن جدول اشتال نزدیک تر باشد، آن پروفیل از کیفیت بیشتری برخوردار خواهد بود. اگر مهندسان نسبت به جدول اشتال پروفیل شناخت کامل و کافی داشته باشند، می توانند به راحتی قیمت محصولات را محاسبه کنند.
همچنین می توانند از جدول اشتال قوطی برای محاسبه وزن و قیمت انواع دیگر آهن آلات ساختمانی نیز استفاده کنند. سپس مهندسان مطمئن خواهند شد آیا محصول مورد نظر طبق استاندارد تولید شده است و می توانند از آن در سازه استفاده کنند یا خیر.
جدول اشتال قوطی مناسب سازه های صنعتی است یا ساختمانی؟
تمامی مهندسان سازه این نکته را می دانند که جدول اشتال پروفیل، برای سازه های مختلف همچون سازه های صنعتی و ساختمانی مناسب است. البته باید بیان کنیم که پروفیل های صنعتی همان پروفیل های ساختمانی به شمار می روند، که تنها از ابعاد بالاتری برخوردارند. به این صورت که پروفیل های صنعتی بیشتر در ابعاد 12 سانتی متر و با ضخامت بالاتر از 6 میلی متر تولید شده و مورد استفاده قرار می گیرند.
از این رو توان باربری و استحکام پروفیل های صنعتی نسبت به ساختمانی ها بالاتر است و باید از آنها در پروژه های خاص استفاده شود. اما آنچه مسلم است، این نکته است که جدول اشتال پروفیل بسته به شکل ظاهری پروفیل ها دسته بندی می گردد. از این رو ما جدول مخصوصی برای پروفیل های ساختمانی نداریم که مجزای از پروفیل های صنعتی باشد.
برای محاسبه وزن، مشاهده ابعاد و بررسی میزان کیفیت تمامی پروفیل ها، چه صنعتی و چه ساختمانی، می توان از جدول اشتال استفاده کرد. تنها کافیست مهندسان نحوه استفاده از این جداول را بدانند و با آن پیش از طراحی و اجرای سازه، پروفیل های استاندارد را شناسایی و بررسی کنند.